Emerytura po mężu, to nic innego, jak renta rodzinna wypłacana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych po śmierci małżonka.
Renta rodzinna, czy też jak ktoś woli bardziej potocznie – emerytura po mężu, przysługuje kobiecie, której zmarły małżonek miał ustalone prawo do emerytury, bądź spełniał ustawowe warunki do uzyskania takiego świadczenia, jak choćby osiągnięcie wieku emerytalnego.
Kiedy żona może otrzymać emeryturę po mężu?
Tak zwaną emeryturę po zmarłym mężu otrzyma kobieta, która w dniu jego śmierci:
- miała skończone 50 lat lub została uznana za niezdolną do pracy,
- wychowuje przynajmniej jedno dziecko, wnuka lub rodzeństwo uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, jeśli nie skończyło ono 16. roku życia lub 18. – jeśli kształci się w szkole,
- sprawuje opiekę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy i samodzielnego życia,
- skończyła 50 lat lub utraciła zdolność do pracy już po śmierci męża, jednak nie później, niż w ciągu 5 lat od jego zgonu.
Oczywiście renta rodzinna należy się nie tylko wdowom, uprawnione są do niej między innymi dzieci i rodzice, no i oczywiście wdowcy. Jednak statystyki bezwzględnie pokazują, że taka sytuacja najczęściej dotyczy pań – ze względu między innymi na wyższą długość życia kobiet. To one w większości pobierają świadczenie po zmarłym mężu. Dlatego o tego typu świadczeniu przyjęło się mówić: emerytura po mężu.
Wysokość emerytury po mężu
Tak zwana emerytura po mężu stanowi maksymalnie 85 % świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu małżonkowi. W przypadku dwóch osób pobierających rentę po zmarłym członku rodziny, jest to 90 %, trzech – 95 %.
Ze względu m. in. na wysokie koszty, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zarekomendował rządowi podniesienie wieku kobiet uprawnionych do pobierania emerytury po mężu, tak aby wartością graniczną był nie pułap 50 lat, ale osiągnięcie przez nią wieku emerytalnego 60 lat.
Według ZUS nie ma uzasadnienia, które wyjaśniałoby konieczność pobierania emerytury po mężu przez kobiety będącej jeszcze w wieku produkcyjnym, a więc mogącej pracować. Według ZUS podniesienie kryterium wieku pozwoliłoby na oszczędność w budżecie państwa rzędu 1,5 miliarda złotych rocznie.
Emerytura po mężu dla pracującej żony
Pobieranie emerytury po mężu nie wyklucza pracy zarobkowej, ale trzeba pamiętać, że obowiązują te same zasady, co w przypadku innych rent i emerytur. A więc nie ma żadnych limitów w przypadku umów nie objętych składką na ubezpieczenie społeczne (np. umowy o dzieło). Jednak w przypadku umów o pracę czy umów zlecenia, trzeba pamiętać o progach, których przekroczenie powoduje zmniejszenie lub całkowite odebranie emerytury po mężu.
Zamiana emerytury po śmierci męża
W przypadku, kiedy kobieta sama nabywa prawo do emerytury, albo już je posiada w momencie śmierci małżonka, musi ona dokonać wyboru, gdyż dopuszczalne jest pobieranie tylko jednego świadczenia. Zgodnie z zasadami zdrowego rozsądku wybiera się w zdecydowanej większości przypadków tę emeryturę, która jest wyższa.